Πώς ο μεταβολισμός του μητρικού λίπους και η καμπύλη ανάπτυξης της κοιλιάς του εμβρύου επηρεάζουν το βάρος του παιδιού

2022-09-07

Μια νέα μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϊ εντοπίζει, ήδη από τον πέμπτο μήνα της εγκυμοσύνης, πρότυπα εμβρυϊκής κοιλιακής ανάπτυξης τα οποία σχετίζονται με μεταβολίτες λιπιδίων της μητέρας. Αυτά τα μοτίβα ανάπτυξης του εμβρύου συνδέονται επίσης με τη ροή του αίματος και τη μεταφορά θρεπτικών ουσιών από τον πλακούντα, αποδεικνύοντας μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της διατροφής της μητέρας και του εμβρύου νωρίς στην εγκυμοσύνη που επηρεάζει το μεταγεννητικό βάρος και τελικά την υγεία των ενηλίκων.

Η παχυσαρκία επηρεάζει κυρίως τους πληθυσμούς σε χώρες υψηλού εισοδήματος και εκείνες τις χώρες που αντιμετωπίζουν επιδημιολογική μετάβαση. Ο κίνδυνος παιδικής παχυσαρκίας είναι αυξημένος μεταξύ των βρεφών που ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα κατά τη γέννηση.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν την ανάπτυξη μέσα στη μήτρα περισσότερων από 3.500 μωρών σε έξι χώρες (Βραζιλία, Κένυα, Πακιστάν, Νότια Αφρική, Ταϊλάνδη και Ηνωμένο Βασίλειο) χρησιμοποιώντας σειριακά υπερηχογραφήματα εμβρύου καθ' όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ανέλυσαν δείγματα αίματος που ελήφθησαν από τις γυναίκες νωρίς στην εγκυμοσύνη καθώς και από τον ομφάλιο λώρο κατά τη γέννηση. Στη συνέχεια παρακολούθησαν  την ανάπτυξη των βρεφών μέχρι την ηλικία των δύο ετών.

Αυτή είναι η πρώτη ολοκληρωμένη απόδειξη, σε γεωγραφικούς πληθυσμούς, της πολύπλοκης αλληλεπίδρασης μεταξύ του μεταβολισμού της μητέρας και του εμβρύου η οποία ρυθμίζει, νωρίς στην εγκυμοσύνη, τις εμβρυϊκές καμπύλες ανάπτυξης που συνδέονται ειδικά με το βάρος, το λίπος και την ανάπτυξη κατά την παιδική ηλικία. 

Πολύ σημαντική και κρίσιμη είναι η χρονική περίοδος κοντά στον πέμπτο μήνα της εγκυμοσύνης, η οποία είναι το σημείο εκκίνησης για την επιταχυνόμενη ή επιβραδύνουσα ανάπτυξη του εμβρύου που διατηρείται μέχρι την πρώιμη παιδική ηλικία.

Πολλά έχουν ειπωθεί για τη σημασία των πρώτων 1000 ημερών της ζωής στον καθορισμό των μελλοντικών αποτελεσμάτων υγείας. Αυτή η μελέτη ορόσημο έδωσε πολύτιμες νέες γνώσεις για τη βιολογική προέλευση της παιδικής παχυσαρκίας, η οποία είναι ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα δημόσιας υγείας που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να συμβάλουν στον όσο το δυνατό πιο νωρίς εντοπισμό των βρεφών που κινδυνεύουν από παχυσαρκία. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να λάβουν υπόψη αυτά τα ευρήματα στις προσπάθειές τους να αποτρέψουν την επερχόμενη επιδημία της παχυσαρκίας με όλες τις πιθανές αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. 


Πηγή:
Association between fetal abdominal growth trajectories, maternal metabolite signatures early in pregnancy, and childhood growth and adiposity: prospective observational multinational INTERBIO-21st fetal study, Lancet Diabetes & Endocrinology (2022). DOI: 10.1016/S2213-8587(22)00215-7