Εφιάλτες και άνοια
Οι εφιάλτες σε υγιείς μεσήλικες και ηλικιωμένους ενήλικες μπορεί να αποτελούν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για γνωστική έκπτωση και άνοια, ιδιαίτερα στους άνδρες, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Τα αποτελέσματα μιας μεγάλης μελέτης έδειξαν ότι οι υγιείς ενήλικες μέσης ηλικίας που έβλεπαν άσχημα όνειρα τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα είχαν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν γνωστική έκπτωση την επόμενη δεκαετία και οι ηλικιωμένοι είχαν διπλάσιες πιθανότητες να διαγνωστούν με άνοια. με συνομηλίκους που δεν είδαν ποτέ άσχημα όνειρα.
Οι συχνοί εφιάλτες μπορεί να προσδιορίσουν άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια στο μέλλον, αρκετά χρόνια ή δεκαετίες πριν από την εμφάνιση των χαρακτηριστικών προβλημάτων μνήμης και σκέψης. Αυτή θα ήταν η καλύτερη στιγμή για να παρέμβουν οι γιατροί για να προσπαθήσουν να επιβραδύνουν ή να αποτρέψουν την ανάπτυξη άνοιας.
Η μελέτη περιελάμβανε 605 ενήλικες μέσης ηλικίας (35 έως 64 ετών) που παρακολουθήθηκαν για έως και 13 έτη και 2600 ενήλικες ηλικίας 79 ετών και άνω που παρακολουθήθηκαν για έως και 7 έτη. Όλοι θεωρήθηκαν γνωστικά φυσιολογικοί κατά την έναρξη.
Ο επιπολασμός των συχνών άσχημων ονείρων, που ορίζονται ως «μία φορά την εβδομάδα ή περισσότερο», ήταν υψηλότερος στη μεγαλύτερη ομάδα σε σύγκριση με την ομάδα μεσήλικων (6,9% έναντι 6,0%, αντίστοιχα).
Αυτό είναι σύμφωνο με άλλες έρευνες που έδειξαν ότι τα άσχημα όνειρα παραμένουν σχετικά σταθερά σε όλη την πρώιμη ενήλικη ζωή και στη συνέχεια αυξάνουν προοδευτικά τον επιπολασμό από τη μέση έως τη μεγαλύτερη ηλικία.
Μετά την προσαρμογή για όλες τις συμμεταβλητές, μια υψηλότερη συχνότητα άσχημων ονείρων συσχετίστηκε γραμμικά και στατιστικά σημαντικά με υψηλότερο κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης σε ενήλικες μέσης ηλικίας ( P = 0,016) και υψηλότερο κίνδυνο για άνοια σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας ( P = 0,001 ).
Στο πλήρως προσαρμοσμένο μοντέλο, σε σύγκριση με ενήλικες μέσης ηλικίας που δεν είδαν ποτέ άσχημα όνειρα, εκείνοι που ανέφεραν ότι έβλεπαν ένα ή περισσότερα άσχημα όνειρα την εβδομάδα είχαν τετραπλάσιο κίνδυνο για γνωστική έκπτωση.
Οι ηλικιωμένοι που έβλεπαν ένα ή περισσότερα άσχημα όνειρα εβδομαδιαίως είχαν μεγαλύτερο από διπλάσιο κίνδυνο για ανάπτυξη άνοιας.
Σε αναλύσεις με διαστρωματώσεις φύλου, τα άσχημα όνειρα συσχετίστηκαν έντονα και στατιστικά σημαντικά με τη γνωστική έκπτωση και την άνοια στους άνδρες, αλλά ασθενώς και μη σημαντικά συσχετίστηκαν με τη γνωστική έκπτωση και την άνοια στις γυναίκες.
Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι ορισμένα άτομα στην προκλινική φάση της άνοιας έχουν λεπτή νευροεκφύλιση που εμφανίζεται με την πάροδο του χρόνου στον δεξιό μετωπιαίο λοβό: την περιοχή του εγκεφάλου που βοηθά στην απορρύθμιση των αρνητικών συναισθημάτων ενώ είμαστε ξύπνιοι και επίσης ενώ ονειρευόμαστε.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάθλιψη και άγχος την ημέρα και εφιάλτες και άσχημα όνειρα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Είναι πιθανό ότι η θεραπεία για συχνούς εφιάλτες μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της γνωστικής έκπτωσης και στην καθυστέρηση ή στην πρόληψη της άνοιας.
Αυτή είναι μια αξιόπιστη έρευνα που συνάδει με την ιδέα ότι οι διαταραχές ύπνου μπορεί να αποτελούν παράγοντα κινδύνου ή προειδοποιητικό σημάδι γνωστικής έκπτωσης. Προηγούμενη έρευνα έχει επισημάνει ότι οι εφιάλτες είναι ενδεικτικοί πιθανών αλλαγών στον εγκέφαλο που μπορεί να προηγούνται άλλων άνοιών όπως η νόσος του Πάρκινσον . Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να φανεί τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια των εφιαλτών που μπορεί να συμβάλλουν σε αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο.
Να σημειώσουμε ότι ο «καλός ύπνος» είναι σημαντικός για τη συνολική υγεία, η οποία περιλαμβάνει την υγεία του εγκεφάλου. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν θεραπείες - τόσο φαρμακευτικές όσο και μη - που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των διαταραχών του ύπνου.
Πηγή:
Not Just a Bad Dream: Nightmares May Predict Dementia - Medscape - Sep 26, 2022