Aποβολή και θνησιγένεια ως παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό
Η υπογονιμότητα και η απώλεια εγκυμοσύνης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο μη θανατηφόρου και θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου στη μετέπειτα ζωή.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το εγκεφαλικό είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας στις γυναίκες. Το 2019 περίπου 3 εκατομμύρια γυναίκες πέθαναν από εγκεφαλικό. Επιπλέον, οι γυναίκες έχασαν συνολικά 10 εκατομμύρια χρόνια υγιούς ζωής λόγω αναπηρίας μετά από εγκεφαλικό - 44% περισσότερα χρόνια από τους άνδρες.
Οι γνωστοί κίνδυνοι εγκεφαλικού όπως η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο διαβήτης δεν εξηγούν πλήρως τον υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου των γυναικών. Έτσι, η μελέτη αυτή, είχε ως στόχο να αξιολογήσει τη σχέση μεταξύ της στειρότητας, της αποβολής και της θνησιγένειας με τον κίνδυνο θανατηφόρου και μη θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου και του συγκεκριμένου τύπου εγκεφαλικού.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα για την αναπαραγωγική υγεία και τις χρόνιες παθήσεις, από συνολικά 27 μελέτες. Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν δεδομένα από οκτώ μελέτες από επτά χώρες (Αυστραλία, Κίνα, Ιαπωνία, Ολλανδία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ).
Συνολικά, περίπου 620.000 γυναίκες συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, ηλικίας από 32 έως 73 ετών κατά την έναρξη.
Από αυτές, 275.863 γυναίκες είχαν δεδομένα για μη θανατηφόρο και θανατηφόρο εγκεφαλικό, 54.716 γυναίκες είχαν δεδομένα μόνο για μη θανατηφόρο εγκεφαλικό και 288.272 είχαν δεδομένα μόνο για θανατηφόρο εγκεφαλικό. Μεταξύ αυτών, 9.265 (2,8%) γυναίκες υπέστησαν ένα πρώτο μη θανατηφόρο εγκεφαλικό σε μέση ηλικία 62 ετών και 4.003 (0,7%) είχαν θανατηφόρο εγκεφαλικό σε μέση ηλικία 71 ετών.
Γυναίκες με μη θανατηφόρο εγκεφαλικό πριν από την ηλικία των 40 ετών αποκλείστηκαν, καθώς μπορεί να είχαν υποστεί εγκεφαλικό πριν να διαπιστωθεί ιστορικό υπογονιμότητας, απώλειας εγκυμοσύνης ή θνησιγένειας. Αρκετοί παράγοντες που θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα λήφθηκαν επίσης υπόψη, όπως η εθνικότητα, το βάρος, ο τρόπος ζωής και οι υποκείμενες παθήσεις.
Η στειρότητα, η αποβολή και η θνησιγένεια συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, ειδικά επαναλαμβανόμενες αποβολές (τρεις ή περισσότερες) και θνησιγένειες, διαπιστώνει η μελέτη.
Οι γυναίκες με ιστορικό υπογονιμότητας διέτρεχαν 14% υψηλότερο κίνδυνο μη θανατηφόρου εγκεφαλικού από τις γυναίκες χωρίς υπογονιμότητα.
Η αποβολή συσχετίστηκε επίσης με 11% υψηλότερο κίνδυνο μη θανατηφόρου εγκεφαλικού σε σύγκριση με γυναίκες που δεν είχαν αποβάλει. Ο κίνδυνος αυξανόταν με τον αριθμό των αποβολών που είχε μια γυναίκα: μία, δύο και τρεις αποβολές οδήγησαν σε αύξηση 7%, 12% και 35% στον κίνδυνο εγκεφαλικού, αντίστοιχα.
Για τις γυναίκες που είχαν τρεις ή περισσότερες αποβολές, ο αυξημένος κίνδυνος μη θανατηφόρου ισχαιμικού και αιμορραγικού εγκεφαλικού ήταν 37% και 41% αντίστοιχα. Ομοίως, για το θανατηφόρο ισχαιμικό και αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, τρεις ή περισσότερες αποβολές συνδέθηκαν με αύξηση κινδύνου 83% και 84% αντίστοιχα.
Το ιστορικό θνησιγένειας συσχετίστηκε με πάνω από 30% υψηλότερο κίνδυνο μη θανατηφόρου εγκεφαλικού και οι γυναίκες που είχαν πολλαπλές θνησιγένειες (δύο ή περισσότερες) είχαν σχεδόν 80% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μη θανατηφόρο ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η επαναλαμβανόμενη θνησιγένεια συσχετίστηκε με πάνω από 40% υψηλότερο κίνδυνο θανατηφόρου εγκεφαλικού.
Η έρευνα δείχνει ότι η σχέση μεταξύ στειρότητας και αυξημένου κινδύνου εγκεφαλικού μπορεί να οφείλεται σε καταστάσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και η πρόωρη ανεπάρκεια των ωοθηκών (POI), ενώ η ενδοθηλιακή δυσλειτουργία (στένωση των αιμοφόρων αγγείων της καρδιάς) μπορεί να εξηγήσει τον αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού για γυναίκες με ιστορικό επαναλαμβανόμενης θνησιγένειας ή αποβολής.
Ωστόσο, γνωρίζουμε επίσης ότι οι ανθυγιεινοί τρόποι ζωής (όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία) σχετίζονται επίσης με την απώλεια εγκυμοσύνης, καθώς και με τη στειρότητα, η οποία θα μπορούσε επίσης να συμβάλει σε αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού.
Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα, το ιστορικό επαναλαμβανόμενης απώλειας εγκυμοσύνης μπορεί να θεωρηθεί ως ένας ειδικός για τις γυναίκες παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό.
Για το λόγο αυτό προτείνεται η έγκαιρη παρακολούθηση των γυναικών με ιστορικό απώλειας εγκυμοσύνης ή υπογονιμότητας, ενώ η προώθηση υγιεινών συνηθειών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού αργότερα στη ζωή τους.
Πηγή:
The BMJ
Infertility, recurrent pregnancy loss, and risk of stroke: a pooled analysis of individual patient data of 618,851 women DOI: 10.1136/bmj-2022-070603
--